Popularna nazwa tego typu baterii pochodzi od alkalicznych (zasadowych) roztworów stosowanych w nich w charakterze elektrolitu. Wprowadzone na rynek w XX wieku baterie alkaliczne szybko zyskały sobie na popularności, stając się najważniejszym konkurentem baterii cynkowo-węglowych. Baterie alkaliczne charakteryzują się lepszymi od baterii cynkowo-węglowych parametrami – większą gęstością energii, dłuższym czasem przydatności do użycia, odpornością na wycieki, lepszą wydajnością zarówno w pracy ciągłej jak i z przerwami, niższym oporem wewnętrznym pozwalającym na pobór większych mocy oraz funkcjonowanie w szerszym zakresie temperatur.
Baterie alkaliczne mają szerokie zastosowanie: urządzenia o średnim poborze prądu (100-300mA) – przenośne odtwarzacze, latarki; urządzenia o dużym poborze prądu (powyżej 300mA) – telefony bezprzewodowe, golarki, gry elektroniczne, aparaty cyfrowe itd.